حمایت از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی



بیست و سومین اجلاس شورای وزیران عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در حالی روز گذشته با حضور محمدجواد ظریف در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد که نمایندگان کشورهای حاضر از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) حمایت کرده و مانع‌تراشی کشورهای فرامنطقه‌ای را پیرامون توسعه مناسبات اقتصادی کشورهای منطقه محکوم کردند. «اکو» یک سازمان منطقه‌ای به شمار می‌آید که در سال 1985 از سوی ایران، پاکستان و ترکیه با هدف پیشبرد همکاری‌های اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو تأسیس گردید. این سازمان چند سال بعد (1992) هفت عضو جدید شامل افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان را هم پذیرفت تا دورنمای روشن‌تری را برای تقویت همکاری‌های تجاری کشورهای منطقه به تصویر بکشد. با وجودی که شرایط اقتصادی، سیاسی و داشتن علایق تاریخی، فرهنگی و سنتی مشترک میان کشورهای عضو؛ ایجاد همگرایی اقتصادی و سیاسی و فرهنگی را امکانپذیر کرده است اما سازمان همچنان با چالش‌هایی درباره اهداف خود روبه‌رو است. چنان که از منظر سیاسی در حوزه منطقه‌ای مسائل و مشکلات عدیده‌ای همچون شیوع تروریسم، جنگ‌های فرقه گرایانه و مذهبی و تحریم‌های یکجانبه کشورهای فرامنطقه‌ای علیه برخی از کشورهای عضو از جمله ایران به مشکلات جدی پیش روی تقویت همکاری‌های اقتصادی اعضای این سازمان تبدیل شده است. به همین دلیل محکوم کردن تحریم‌های یکجانبه اقتصادی علیه کشورها که مانع توسعه اقتصادی و تجارت آزاد میان ملت‌ها است، از جمله بندهای مهم بیانیه وزیران اکو در نشست روز گذشته بود.به گزارش «ایران»، در اجلاس روز گذشته وزیران شرکت کننده تصمیمات لازم جهت اجرایی شدن مصوبات موافقتنامه‌های اکو را اتخاذ کردند تا توسعه منطقه‌ای و به تبع آن سطح زندگی مردم منطقه ارتقا یافته و مردم منطقه اکو نتایج ملموس همکاری‌های اقتصادی را در زندگی خود احساس کنند. از دیگر مصوبات اجلاس موضوع انتصاب دبیرکل سازمان بود که دبیرکلی اکو به مدت سه سال از 2018 تا 2020 به جمهوری اسلامی ایران واگذار شد. کشورهای عضو در بیانیه اجلاس، از پیوستن جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت (WTO) حمایت کردند و مانع‌تراشی‌های بعضی کشورهای خارج از منطقه را محکوم کردند. همچنین پروتکل اصلاحی موافقتنامه مربوط به مؤسسه استاندارد اکو که مقر آن در جمهوری اسلامی ایران می‌باشد، تصویب شد و راه برای راه‌اندازی کامل این مؤسسه مهم که برای توسعه تجارت در منطقه بسیار ضروری است، هموار شد. تصمیماتی هم برای مشارکت مؤثرتر اکو در بازسازی افغانستان از جمله طراحی ساز و کار مناسب برای کارآمدتر شدن صندوق ویژه اکو برای بازسازی افغانستان اتخاذ شد.
 ظریف: ایران برای طراحی راهبرد جامع مقابله با تروریسم آماده است


وزیر امور خارجه ایران در بیست و سومین نشست وزیران خارجه سازمان اکو در تاجیکستان، آمادگی ایران را برای طراحی راهبرد جامع مقابله با افراط‌گرایی و تروریسم اعلام کرد. ظریف در سخنانی با بیان اینکه سرنوشت ما به عنوان اعضای یک منطقه در هم تنیده است و شکست و موفقیت در یک بخش از منطقه بر همه ما تأثیرگذار خواهد بود، گفت: «همکاری ما نه فقط به خاطر مجاورت جغرافیایی بلکه به دلیل قرابت‌های زیادی است که در بسیاری از زمینه‌ها از جمله تمدنی، فرهنگی، مذهبی و تاریخ مشترک داریم. ما همه در یک شرایط یکسان در مواجهه با چالش‌ها و فرصت‌ها قرار داریم.» رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در بخش دیگری از سخنانش گفت که مداخلات خارجی، تروریسم و افراط‌گرایی بخش‌هایی از منطقه وسیع ما را نزدیک به دو دهه با بی ثباتی مواجه و افراط‌گرایی خشونت‌آمیز منطقه اکو را با تهدید روبه‌رو کرده است. وزیر خارجه اضافه کرد: «باوجود شکست سرزمینی داعش و دیگر گروه‌های تروریستی و همچنین نابودی خلافت ادعایی داعش، شبکه‌های گسترش یافته گروه‌های افراطی بخصوص داعش در غرب، جنوب و آسیای مرکزی، بیانگر جدی‌ترین تهدید علیه منطقه اکو است.»ظریف با بیان اینکه «ما نیازمند همکاری و ایجاد یک استراتژی مشترک منطقه‌ای برای مقابله با گسترش ایدئولوژی نفرت انگیز آنها و قطع منابع مالی آنها هستیم»، افزود: «دولت ایران همواره آماده همکاری در زمینه طراحی راهبرد جامع مقابله با افراط‌گرایی و تروریسم متناسب با وضعیت منطقه بوده است.»
او افزود: «در همین زمینه، فعالیت مشترک در مقابله با قاچاق مواد مخدر می‌تواند یکی از مهم‌ترین منابع گروه‌های تروریستی افراط‌گرا را  از دست‌شان خارج کند.» ظریف به دیگر چالش‌هایی که منطقه اکو با آن روبه رو است اشاره کرد و این چالش‌ها را شامل تخریب محیط زیست، تغییرات آب و هوایی، خشکسالی، طوفان گرد و غبار و فقر برشمرد که نیازمند توجه هستند و افزود: «برای مواجهه با این چالش‌ها، ما به عنوان کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو باید ظرفیت‌‌های خود را افزایش دهیم.» وزیر خارجه خاطرنشان کرد: «در این به هم پیوستگی و بعد از سه دهه از عمر سازمان اکو، این سازمان ظرفیت خود را برای کمک به کشورهای عضو به منظور حرکت به سمت توسعه و همگرایی ثابت کرده است.»
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: «ایران به مزیت‌های همکاری و تعامل منطقه‌ای عمیقاً باور دارد و همیشه تعهد کامل خود را نسبت به اهداف سازمان اعلام کرده و به تمامی ابتکارات، برنامه‌ها و توافقات درون سازمان ملحق شده است. ما متعهد به توسعه منطقه قوی و مرفه اکو هستیم و منابع قابل توجهی را در چارچوب کمک‌های توسعه‌ای اختصاص داده و مصمم هستیم تا همکاری‌های جنوب - جنوب را در چارچوب این سازمان گسترش دهیم.»
وزیر خارجه ایران در بخشی دیگر از سخنانش به وضعیت اقتصادی ایران اشاره کرد و گفت: «در سال‌های گذشته اقتصاد ایران نشان داد که ظرفیت زیادی برای توسعه و رشد دارد. تحریم‌های اقتصادی نه تنها مانع ایران نشد بلکه باعث تقویت ظرفیت‌های داخلی شد.» او گفت: «انتخاب استراتژیک ما برای دستیابی به رشد پایدار و متوازن، مشارکت گسترده جهانی از طریق ترتیبات منطقه‌ای و چندجانبه از جمله استفاده از  ترانزیت و حمل و نقل از طریق کریدورهای شمال به جنوب و جنوب به غرب است. ما عمیقاً بر این باوریم که اقتصاد و امنیت می‌تواند با هم رشد کند و منافع مشترک می‌تواند ما را در عرصه منطقه‌ای و جهانی به هم پیوند داده و امنیت منطقه‌ای و جهانی را تضمین کند.»
وزیر امور خارجه ایران در رأس یک هیأت سیاسی برای شرکت در این نشست روز دوشنبه وارد «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان شد و با امامعلی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان دیدار و گفت‌وگو کرد. ظریف همچنین روز گذشته در حاشیه اجلاس اکو با وزیر امور خارجه ترکمنستان دیدار و درخصوص روابط دوجانبه، پیگیری توافقات سفر اخیر رئیس جمهوری به این کشور و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
 ظریف: ترامپ در پیگیـــــــــــری هدف مذاکره مجدد برجام منزوی شده است
وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد ایران و اروپا بر سر موضوع غیر قابل مذاکره بودن برجام اجماع نظر دارند. به گزارش «ایران»محمد جواد ظریف ، پس از پایان سفر دو روزه خود به تاجیکستان و در جمع خبرنگاران در خصوص نزدیک شدن به موعد تصمیم‌گیری امریکا در مورد برجام و احتمال خروج امریکایی‌ها از آن، اظهار داشت: «آنچه بارها اعلام کرده‌ایم این است که جمهوری اسلامی ایران از منافع ملی خود حراست خواهد کرد و باید منافع ایران از برجام حفظ شود. حتماً اگر امریکا تصمیم به خروج از برجام بگیرد واکنشی از سوی ایران و جامعه بین‌المللی خواهد دید که این واکنش اصلاً برای آنها خوشایند نخواهد بود.» ظریف در خصوص نقش اروپا در برجام و عدم شفافیت سیاست‌های اتحادیه اروپا در این موضوع، خاطرنشان کرد: «برجام یک توافق و در یک حوزه مشخص یعنی هسته‌ای است و با تصمیم مشترک به آن رسیده‌ایم. گرچه جمهوری اسلامی ایران همواره منتقد کشورهای غربی هم در منطقه و هم در سرازیر کردن سلاح به‌منطقه ما بوده است.» وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: «گرچه حرف برای گفتن در خصوص رفتار غربی‌ها زیاد داشته ایم، اما موضوع تصمیم‌گیری ما در برجام موضوع هسته‌ای بوده و الان هم اجماع در اروپا و در بین کشورهای 1+5 این است که برجام قابل مذاکره مجدد نبوده و موضوعات دیگر مربوط به برجام نیست و امریکایی‌ها در این موضوع کاملاً منزوی هستند.»وی تأکید کرد: «در جلسه دیروز شورای وزیران اتحادیه اروپا هم مشخص بود که اروپا نگاه چندان مثبتی به سیاست‌های امریکا در این حوزه ندارد.»ظریف در پایان با بیان اینکه اختلافات جدی در خصوص نحوه رفتار اروپایی‌ها در منطقه داریم و این اختلافات را مطرح کرده‌ایم، تصریح کرد: «معتقدیم سیاست‌های غرب در منطقه به       ناامنی، خشونت و تروریسم دامن زده است و این تروریسم بیش از همه گریبانگیر این منطقه و در مرحله بعد گریبانگیر اروپایی‌ها شده است.»

تحلیل روز
ظرفیت‌های اقتصادی اکو

ابوالقاسم طهماسبی
رئیس اداره امور اکو وزارت خارجه
بیست و سومین اجلاس شورای وزیران خارجه سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو که در تاجیکستان برگزار شد ، فرصتی بود برای اتخاذ تصمیمات لازم جهت اجرایی شدن مصوبات و موافقتنامه‌های پیشین اکو و تصمیم‌گیری برای رفع موانع پیش روی این مصوبات.
جمهوری اسلامی ایران، پاکستان، افغانستان، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکیه، تاجیکستان و ترکمنستان، 10 کشور عضو اکو با 60 میلیارد دلار تجارت فی ما بینی  10 درصد تراز تجاری منطقه را به خود اختصاص داده‌اند با این وجود اجرایی شدن موافقتنامه‌های این سازمان در زمینه‌های اقتصادی، بازرگانی، حمل و نقل و انرژی می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه اکو و به تبع آن ارتقای سطح رفاه مردم  کشورهای عضو منجر شود. در این میان واگذاری دبیرکلی اکو به جمهوری اسلامی ایران برای سه سال پیش رو  یعنی از سال 2018 تا 2020 که از مصوبات اجلاس روز گذشته بود و نیز تأکید بیانیه پایانی بر حمایت از ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی wto و تقبیح تحریم‌های یکجانبه اقتصادی علیه کشورها که مانع توسعه اقتصادی و تجارت آزاد میان ملت‌ها است؛ از جمله مقدماتی است که می‌تواند محمل تلاش ایران برای استفاده بیشتر از ظرفیت‌های این سازمان را فراهم آورد.منطقه اکو با جمعیت نزدیک به 400 میلیونی، منابع غنی زیرزمینی و پیوند‌های عمیق و دیرین میان مردمش ظرفیت بسیار بالایی برای تبدیل شدن به قطب اقتصادی تأثیرگذار در اقتصاد بین‌الملل را دارا است. اکو به عنوان تنها سازمان منطقه‌ای که مقر آن در جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، فرصت مناسبی را در اختیار دیپلماسی چندجانبه کشورمان قرار می‌دهد.
همچنین با عنایت به اینکه گسترش تعاملات با کشورهای همسایه از اولویت‌های سیاست خارجی کشورمان است، اکو یکی از سازوکارهای مناسب برای تحقق این هدف محسوب می‌شود. همکاری چندجانبه به عنوان مکمل مناسبات دوجانبه در بخش‌های اقتصادی و بازرگانی و حمل و نقل موجب به هم پیوستگی بیشتر کشورها شده و در نهایت به تقویت مناسبات سیاسی و افزایش تفاهم و اعتماد بین آنها و تحکیم دوستی بین آنها منتهی می‌شود. بر این اساس شایسته است که ایران در دوره مسئولیت دبیرکلی اکو بیشترین تلاش را در راه تحقق این اهداف به کار بندد.